"Ik ben nou eenmaal zo": excuus of waarheid?

Ik ben een gigantische chaoot. Als mijn hoofd niet vastzat aan m’n romp, dan vergat ik haar regelmatig. Ik kan slecht vooruit plannen, heb weinig overzicht over to do’s en ben een rommelkont ten top. It’s true. Zo ben ik nou eenmaal. En toch… is het meestal semi-opgeruimd om mij heen. En toch wordt er in mijn bedrijf vooruit gepland en worden doelen bereikt. En toch heb ik vrijwel altijd m’n sleutels, rijbewijs en telefoon bij me, kom ik op tijd en vergeet ik geen belangrijke afspraken.

Je kan aan de ene kant “Nou eenmaal zo zijn” en aan de andere kant tóch actie ondernemen om het anders te DOEN. Daar gaat dit blog onder andere over.

Je kan jezelf (niet) 100% creëren

Eerst: ik heb er een beetje een allergie voor gekregen, Instagramposts die schreeuwen dat “Ik ben nou eenmaal zo” bullshit is, want “je kunt jezelf 100% creëren en kiezen wie je wil zijn.” Spoiler alert: het is niet totale bullshit en je kunt niet 100% creëren wie je wil zijn (dat hebben je ouders al voor je gedaan). Nu klinkt dat misschien hypocriet, want de tagline van mijn bedrijf was voorheen “Creëer het leven dat je wil”, maar dat bedoelde ik behoorlijk genuanceerder dan de gemiddelde manifestatiegoeroe:

Ieder mens IS nou eenmaal van nature, vanuit je biologische profiel (DNA enzo, weet je wel) op een bepaalde manier ingesteld. De een is van nature wat introvert, de ander extravert. Waar Jamal van nature heel altruïstisch en bescheiden is, is Puck wat meer op zichzelf gericht. Sommige mensen zijn oorspronkelijk vrij doelmatig en dominant of juist hartelijk en vrolijk, sommigen hebben een lage of juist hoge emotionele stabiliteit, en zo zijn er nog vele, vele persoonlijkheidstrekken en kwaliteiten die je kunt bezitten. Gewoon, vanuit “dat je nou eenmaal zo bent”. Daarnaast heb je natuurlijk ook nog zoiets als persoonlijke smaak, voorkeur en noem maar op.

Dit wordt pas een ‘probleem’ wanneer je van nature iets niet hebt, bent, of wat je van nature niet aanstaat of leuk vindt, maar wat je wél nodig hebt om het leven te kunnen leiden dat je wil. “Doing the hard stuff.”

Werken aan je 'zwakke' of 'sterke' kanten?

Kijk, ik ben eigenlijk niet zo’n groot fan van hyperfocus leggen op je ‘zwakkere’ kanten. (Ik noem ze liever kanten die bij jou van nature niet zo aanwezig zijn, maar voor de leesbaarheid houden we het even op ‘zwakke kanten’.) Ieder mens heeft sterke en zwakke kanten en aanwezige en minder aanwezige persoonlijkheidstrekken: waarom niet gewoon focussen op dat deel van jou dat van nature al aanwezig is en wat je zonder al teveel weerstand kan exploreren, ontwikkelen en groeien? Maak je sterke kanten nog sterker. Werk met dat wat je hebt. Focus niet zo zeer op alles wat er niet perfect is, want who cares? Je hoeft niet alles te zijn, te kunnen en te doen.

Dat is, TOTDAT:

A) het je in de weg gaat zitten/problemen oplevert;

B) je het nodig hebt om een bepaald doel te bereiken.

Misschien werkte jouw ongestructureerde leven prima tot je 20e, maar werd de chaos onwerkbaar toen je op jezelf ging wonen. Immers, je zult dan toch echt zelf moeten denken aan je sleutels en afspraken en niemand gaat je huis voor je opruimen. Misschien werkte jouw focus op jezelf prima, totdat je een kindje kreeg en moest je toen toch echt werken aan zorgzamer en inschikkelijker in het leven staan.

Misschien zeg je al jaren “Ik ben nou eenmaal een Bourgondiër en a-sportief”, maar begint je hart op te spelen en drukt je dokter je op ’t hart (pun intended) om anders te gaan eten en meer te bewegen. Dan kun je niet vasthouden aan “Ik ben nou eenmaal zo”. Of nouja, kán wel, maar dat helpt je zeer zeker niet.

Misschien roep je al tijden dat je wil ondernemen, maar vertel je jezelf steeds “Ik ben nou eenmaal niet zo ondernemend” of “Ik ben nou eenmaal niet zo goed met cijfers” waardoor je de stappen niet zet.

Oftewel, het werkt je tegen en/of werkt in ieder geval niet méé om te doen wat je eigenlijk wél wil in je leven.

Dat het je van nature niet makkelijk afgaat betekent niet dat het onmogelijk is...

Read that again. Dat het je van nature niet makkelijk afgaat betekent NIET* dat het onmogelijk is. Het betekent alleen dat het voor jou pittiger zal zijn. (*Zie wel even de disclaimer onderaan.) Jij zal misschien 100 trainingsuren nodig hebben, waar een ander die van nature wel zo is genoeg heeft aan 10. Jij zal misschien jaren moeten oefenen voor je op een podium durft te spreken, waar een ander aan een week voorbereiding genoeg heeft. Jij zal jezelf misschien met heel veel tegenzin en weerstand naar de sportschool moeten slepen, waar een ander fluitend gaat. Dat is niet oneerlijk. Jij hebt weer andere sterke kanten en/of persoonlijke voorkeuren die jou helpen, waar een ander meer van zou willen.

Vraag jezelf dus af, iedere keer dat je jezelf hoort zeggen “Ik ben nou eenmaal zo/niet zo”: 

1. Wat kost het mij om hierin te blijven geloven/hieraan te blijven vasthouden? (Je relatie? Je promotie? Je gezondheid? Je droom? Je doel? Je nachtrust? Geld?)

2. Ben ik bereid er de uren in te steken die ervoor gaan zorgen dat ik hier wél beter in ben, ook al komt het me niet vanzelf aanwaaien?

Als het antwoord op die eerste vraag je genoeg raakt en het kost je teveel, én het antwoord op die tweede vraag JA is, herformuleer “Ik ben nou eenmaal zo” dan tot bijvoorbeeld “Ik ben hier NOG niet heel sterk in, maar werk eraan” of “Dit gaat mij van nature niet goed af, maar ik ga hierin groeien”. Voel je hoe anders dat al is?

Is het antwoord: het kost me niet teveel en ik ben ook niet bereid eraan te werken (wat kan he!), dan kan het óók fijn zijn om het passieve “ik ben nou eenmaal zo” te herformuleren naar een iets autonomere vorm: bijvoorbeeld “Ik kies ervoor om X te zijn/blijven”.

Je geeft zo minder van je eigen regie en kracht ‘weg’ en maakt er een keus van, wat aangeeft dat mócht je het ooit anders willen, dat mogelijk is.

Tl;dr (wat staat voor too long; didn’t read, ofwel ‘samenvattende conclusie’)

“Ik ben nou eenmaal zo” wegzetten als één groot excuus is ongenuanceerd en klopt niet. Maar “Ik ben nou eenmaal zo” compleet de waarheid maken en je erin verexcuseren waardoor je je dromen links laat liggen en je omwentelt in comfort en gemak is óók ongenuanceerd en klopt niet.

Er zit iets tussenin en de regie pakken en hier een KEUS van maken (welke kant dan ook op, ofwel acceptatie ofwel eraan werken) is eigenlijk altijd waar wij naar streven bij Anders Kan :-)

Wat is jouw “Ik ben nou eenmaal zo/niet zo” zinnetje dat je blijft herhalen? Zou je met ons jouw antwoorden op vraag 1 en 2 willen delen? Dat kan hieronder in de comments of als het te persoonlijk is, door hier een mailtje te sturen.

Janne

P.S. Dit komt uit het onderdeel ‘Jouw bedrading vs. jouw DNA’ in de module ‘Prikkel je Programmering’ van ons nieuwe programma KOERS. We leren je in die module ook over (andere) helpende/belemmerende overtuigingen, de zin en onzin van persoonlijkheidstesten, karaktereigenschappen + labels en andere, wérkelijk nuttige onderdelen van 'je programmering’. Niet alleen maar ‘negatieve overtuigingen ombuigen naar positieve’ dus, want dat is vrij simplistisch gesteld (en niet altijd mogelijk en nodig) en daarover lees je al genoeg op sociale media ;-) Mocht je al op de wachtlijst staan voor dit programma: goede move, want vanaf januari gaan de deuren open (en alleen op deze wachtlijst bieden we ook een te gekke bonus aan)! Mocht je daar nog niet op staan, doe dat dan via deze link (klik). Tot die tijd vertel ik je er dan graag wat meer over. Fijne dag!

_____________________

Disclaimer: dit blog richt zich op persoonlijkheidstrekken, persoonlijke voorkeur en kwaliteiten/vaardigheden; niet op neurodiversiteit en/of psychische of fysieke gesteldheid, etc. Daar geldt uiteraard niet zomaar dat als iets niet voor je werkt, je het kunt veranderen.